Een wade in plaats van een kist
Wat veel mensen niet weten, is dat een overledene in plaats van in een kist ook mag worden gewikkeld in textiel. Zo’n doek wordt een wade genoemd, of doodskleed.
Beeld boven: Dingema Mol
Het beeld van een wade is zacht en aaibaar. Anders dan bij een kist geeft een wade meer herkenbaarheid dat er iemand in ligt; vaak zijn iemands contouren een beetje zichtbaar. Dat verschilt wel per materiaal: een wade van dun katoen toont meer contouren en bij een dikke wade van bijvoorbeeld canvas of gevilte wol is het lichaam minder herkenbaar. Om iemand te kunnen dragen, wordt er vaak gebruik gemaakt van een draagbaar met handvaten. Maar een eenvoudige plank met draaglussen zou ook prima kunnen.
Afmetingen
Een wade is eigenlijk gewoon een groot stuk stof. Het moet simpelweg groot genoeg zijn om iemand te omhullen: want volgens de wet moet iemand zich op het moment van begraven of cremeren in een omhulsel bevinden. De meeste waden zijn zo’n drie meter lang en twee meter breed, waarmee er ruim voldoende stof is om iemand als een cocon in te wikkelen. Maar bij een gemiddeld postuur zou twee bij een meter ook kunnen volstaan: dan wordt de stof over iemand heen gelegd.
Nieuw of gewoon uit eigen kast
Iemand omhullen in stof is een stuk duurzamer dan kiezen voor een kist. Wel moet er dan uiteraard sprake zijn van natuurtextiel, zoals biokatoen, hennep, wol of linnen en géén polyesters. Er zijn allerlei waden te koop, van verschillende materialen in alle kleuren van de regenboog. Maar jullie zouden ook naar de stoffenwinkel kunnen gaan en een paar meter naar jullie eigen smaak kiezen.
Nog duurzamer is een stof die al een leven meegaat. Jullie kunnen bijvoorbeeld mooie lakens uit eigen kast kiezen en deze over jullie dierbare heen leggen. Zo brengen jullie geen onnodig nieuwe spullen de wereld in en geven jullie het oude textiel een betekenisvolle nieuwe bestemming. En het is ook nog eens de goedkoopste optie.
Ritueel je eigen wade maken
In Nederland kenden we vroeger een traditie waarbij de vrouw als onderdeel van de huwelijksuitzet doodshemden maakte voor zichzelf en voor haar aanstaande. Deze werden dan lange tijd in de linnenkast bewaard tot het zover was. Bij kunstinstelling Mediamatic heeft Susanne Duijvestein deze traditie een nieuw leven ingeblazen met workshops om je eigen wade te maken. Het is een mooi ritueel, ook al ben je nog lang niet van plan om dood te gaan, waarbij het ontwerp van de wade een uitdrukking kan zijn van je eigenheid.
Cocon wade naar persoonlijk ontwerp
Als textiel- en kostuumontwerper kan Christel van Cocon bijzondere ideeën voor een wade vertalen in stof. Bijvoorbeeld een kunstwerk, zoals deze Olijfgaard van Vincent van Gogh uit 1889. Christel werkt alleen met natuurlijke materialen en ecologische inkten.
Koester waden van gevilte Nederlandse wol
Saskia vilt waden van Nederlandse wolsoorten in hun natuurlijke kleurscharkeringen. De schapen lopen als natuurbegrazers in verschillende natuurgebieden van Nederland of bij hobbyboeren. In overleg kan zij ook een persoonlijk ontwerp maken.
Zelf een wade ecoprinten bij Amber
Amber heeft een atelier in Ilpendam waar zij mensen begeleidt om zelf een wade te ecoprinten: dessins in stof maken van de kleuren uit (lievelings)planten en bloemen. Ook kan zij uiteraard een bijzonder verzoek voor jullie vervaardigen.
Cocon waden van zijde en satijnkatoen
Deze wade van Cocon is van geruwd satijnkatoen, gecombineerd met natuurzijde in allerlei kleuren, en is met de hand gemaakt in een sociale werkplaats in Amsterdam. De zijde en katoen zijn ecologisch geteeld, waarmee de wade geschikt is voor natuurbegraven.
